İlahiyat Fakültesi

İlahiyat Fakültesi, İslam’ın temel kaynakları çerçevesinde sahih dini bilgi üreterek toplumla paylaşmak; bu doğrultuda bilimsel araştırmalar yaparak bilgi, kültür ve sanat alanlarına katkı sağlamak; İslam düşünce geleneğinden beslenerek ve zamanın şartlarını tahlil ederek bir gelecek tasavvuru inşâ etmek; bu kapsamda topluma rehberlik edebilecek donanıma sahip yetkin ilahiyatçılar yetiştirmek için çalışıyor.

Misyon ve Vizyon

Fakültemizin misyonu, halkımızı İslam dini hakkında doğru bilgiyle aydınlatmak ve din hakkında doğru bilgi üretmektir. Bu doğrultuda bilimsel araştırmalar yaparak bilgi, kültür ve sanat alanlarına katkı sağlamak; İslam düşünce geleneğinden beslenerek ve zamanın şartlarını tahlil ederek bir gelecek tasavvuru inşâ etmek; bu kapsamda topluma rehberlik edebilecek donanıma sahip yetkin ilahiyatçılar yetiştirmektir. Ayrıca Felsefe ve Din Bilimleri programları aracılığıyla dini bilgi ve bilimsel bilgi arasında uyumu sağlamak, intibakı gerçekleştirmektir.

Fakültemizin vizyonu ise; ulusal ve uluslararası alanda öncü bir İlahiyat Fakültesi olmaktır.

Biz, ülkemizin öncü üniversitelerinden olan İstanbul Üniversitesinin tamamlayıcı ve vizyonuna vizyon katan, köklerinden tarih, gövdesinden güven ve dinginlik, dallarından her mevsim meyve devşirilen İstanbul İlahiyat Fakültesiyiz. Kökü mazide olan âtiyiz. Dâru’l-fünun ve onun köklerinin dayandığı Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyetten süzülerek gelen ilmi müktesebatın varisleriyiz. Bu haliyle biz bir hatırayız, silinemeyen hafızayız. Bu kutsal mirası bir yandan taşıyıp diğer yandan koruyup kollayıcı olarak ve nihayet dirilerek ve dirilterek yol alıyoruz. Aydınlık geleceklere yol bulmak ve yol vermek için, dünün ateşini küllerinden ayıklayarak taşıyoruz her şeye rağmen. İnsanlık vicdanını harekete geçirmek, her türlü gücü adalet ve ahlakla kuşatan ve dengeleyen irfanın sesini duyurmak, insanı tutsak hale getirmek için küresel anlamda oluşturulan kurgusal ve hayali meydan okumalara karşı vaziyet alan özgür aklı ve iradeyi ortaya çıkarmak için gece gündüz çalışıyoruz.

Biz İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesiyiz. İstanbul’da, sur içinde tam da olmamız gereken yerdeyiz ve orada biz varız. Muhteşem camileri, kütüphaneleri, medreseleri, buram buram tarih kokan sokak, cadde ve hayranlık veren sosyal dokusuyla, her zaman çağıran, uyaran, düşündüren, heyecanlandıran ve bana, sana, ona dair sorumluluğumuzu hatırlatan bir güzel yerdeyiz, belde-i tayyibedeyiz. Kucağımızı daha da genişletmek, kutlu misafirlerimizi mutlu etmek ve daha da fazlasına ev sahibi olmak için çalışıyoruz.

Başka yerlerde neredeyse bütün bir üniversitenin toplamına denk gelecek nicelikte zengin öğretim kadrosu, ulusal ve uluslararası niteliklerle mücehhez, şarkı ve garbı arşınlamış, akademinin entelektüel perspektifle sarılıp sarmalandığı, bilgiden bilgeliğe çıkışın örnekliğiyle beraber, yollarını da göstermeye adanmış güçlü iradelerin birleştiği bir fakülteyiz.

Bu sebeple fakültemizde, Türkçe, Arapça ve İngilizce olmak üzere üç ayrı dilde eğitim-öğretim faaliyetini sürdürüyoruz. Dil öğrenimi hususunda yurt içi ve yurt dışı imkânları oluşturuyoruz. Dâru’l- Funun İlahiyat Vakfımızın ve içinde bulunduğumuz konumumuzun bize sunduğu imkânlarla ihtiyaç duyan arkadaşlarımıza burs ve sosyal destekler sağlıyoruz.

YÖK tarafından araştırma üniversitelerinden birisi olarak kabul edilen Üniversitemizin çok boyutlu vizyoner bir dalı olan fakültemizde, lisansüstü çalışmalara da öncülük yapıyoruz. Türkçe, Arapça yüksek lisans ve doktora tez ve araştırmalarımız yoğun bir şekilde devam etmektedir. Öğrenci kulüplerimizin çeşitliliği ve gerçekleştirdikleri doyurucu faaliyetler fakültemizi kültürel zenginliğin en güzel örnekliğine taşımaktadır. Dış paydaşlarımızla yaptığımız protokoller vasıtasıyla oluşturulan ortak faaliyetleri “akleden kalbimizle” yönetiyoruz.

Biz, marka değeri müsellem İstanbul İlahiyat Fakültesi olarak, dünden tevarüs ederek oluşturduğumuz yeryüzü genişliğindeki yüreğimizle, ânımızın farkını fark ederek, insanlığın bilgi, ahlak ve değerler dünyası açısından geleceğini inşa etmek için düşünüyor, planlıyor, okuyor, okutuyor, araştırıyor, yayınlıyor, ürünlerimizi ulusal ve uluslararası akademik platformlarda paylaşıyoruz. Seni de bekliyoruz bu kutlu yürüyüşe, hasretle, heyecanla… Geç kalma ama… Biz O’nun adına yollara düştükçe O yollarımızı açıyor. O’na hamdolsun.

Prof. Dr. YAŞAR DÜZENLİ

Köklü bir tarihe sahip olan İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nin ilk kuruluşu Darülfünun bünyesinde gerçekleşmiştir. Darülfünun’un açılması için ilk çalışmalar 1846 yılında başlamış, yine 1863, 1870 ve 1874’de bazı teşebbüsler olmuşsa da bu müessese Darülfünun-ı Şahane ismiyle II. Abdülhamit Han’ın saltanatında 30 Ağustos 1900 tarihinde kurulmuştur. Kurulan bu Darülfünun’un bünyesinde Ulum-ı Şeriyye Şubesi (Fakültesi) de yer almaktaydı. Bu şube birtakım değişikliklere uğramakla birlikte 1914 yılına kadar açık kalmıştır.

1914 yılında tüm İstanbul medreseleri Dâru’l-Hilâfeti’l-Aliyye Medreseleri adı altında bir tek medreseye dönüştürülmüştür. Bu çerçevede Ulûm-ı Şer’iyye Şubesi ilga edilmiş, mevcut öğrenciler Dârulhilâfe Medresesi Kısm-ı Âlîsi’ne devredilmiştir. Kısa bir süre sonra medreselerle ilgili yeni bir düzenleme yapılmış ve Süleymaniye Medresesi açılmıştır. Ancak daha sonra bunların tümü kapatılarak öğrencileri yeni açılan İstanbul Darülfünunu İlahiyat Fakültesine devredilmiştir.

İstanbul Darülfünunu 1 Nisan 1924 tarihinde 493 nolu yasa ile Tıp, Hukuk, Fen, Edebiyat ve İlahiyat olmak üzere beş fakülteden ibaret bir üniversite olarak kurulmuştur. Eğitim süresi üç yıl olarak belirlenen İlahiyat Fakültesi, aynı yılın Mayıs ayında açılmıştır. Tevhid-i Tedrisat Kanununun 4. Maddesinde geçen “ilahiyat” ismi ilk defa bir yükseköğretim kurumunun adı olarak zikredilmiştir. Darülfünun bünyesinde bulunan ilk beş fakülteden biri olan İlahiyat Fakültesi ile yeni bir yüksek din öğretimi kurumu eğitim tarihimizde yerini almıştır.

Fakültede Tefsir ve Tefsir Tarihi, Hadis ve Hadis Tarihi, Fıkıh Tarihi gibi temel dînî dersler başta olmak üzere İctimaiyât, Ahlâk, Dîn-i İslam Tarihi, Arap Edebiyatı, Felsefe-i Din, Kelâm Tarihi, İslam Feylesofları, Tasavvuf Tarihi, Felsefe Tarihi, İslam Bediiyatı, Hâlihazırda İslam Mezhepleri, Akvâm-ı İslamiyye Etnografyası, Türk Tarih-i Dînîsi, Tarih-i Edyân dersleri de okutuluyordu. Ayrıca Arapça, Farsça ve Fransızca da okutulan dersler arasındaydı.

İlahiyat Fakültesi kurulduğu tarihten 1933 yılına kadar aralıksız sekiz yıl eğitim-öğretime devam etmiştir. Hükümetin çıkardığı 31 Mayıs 1933 tarih ve 2252 nolu kanun ile Darülfünun ve bağlı fakülteler 31 Temmuz 1933 tarihinde kapatılmıştır. Böylece Darülfünun’un bünyesinde yer alan İlahiyat Fakültesi de kapanmış oldu.

Kapatılan Darülfünun’un yerine 1 Ağustos 1933 tarihinde İstanbul Üniversitesi kurulmuş, ancak bu yeni Üniversite’de İlahiyat Fakültesine yer verilmemiştir. Bunun yerine Edebiyat Fakültesi içinde İslam Tetkikleri Enstitüsü kurularak, müdürlüğüne M. Şerafettin Yaltkaya getirilmişti. İlahiyat Fakültesinde görev yapan öğretim üyelerinin bir kısmı ve kayıtlı olan öğrenciler de buraya nakledilmiştir.

1992 yılında İstanbul Üniversitesine bağlı bir İlahiyat Fakültesi kurulmasına karar verilmiştir. 03.07.1992 tarih ve 3837 sayılı kanun ile yapılan değişiklik sonucu İstanbul Üniversitesinde İlahiyat Fakültesi kurulmuştur. 1996 yılında eğitime başlayan Fakülte 2000 yılında ilk mezunlarını vermiştir.

Fakültenin kurulduğu dönemde hususi bir binası olmadığı için, muhtelif mekânlarda zorlukla eğitim-öğretim yapılıyordu. 2006 yılına gelindiğinde fakülte Fatih/Horhor’daki yeni yerine taşınmıştır. O tarihten bu yana Fatih’te tarih ve kültür bakımından zengin bir mekânda, İstanbul’un en önemli cami ve kütüphanelerinin ortasında, güçlü öğretim üyesi kadrosuyla hem akademik alandaki hem de eğitim-öğretim alanındaki faaliyetlerine devam etmektedir.

İlahiyat Fakültesi, İstanbul’un gerek kültürel çevre gerek tarihi miras açısından en merkezi bölgelerinden birinde, Suriçi Saraçhane bölgesinde yer almaktadır. İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi, Süleymaniye Kütüphanesi, Beyazıt Devlet Kütüphanesi ile Millet Kütüphanesi gibi yazmaları ve nadide koleksiyonları ile dünyanın çeşitli ülkelerinden pek çok araştırmacıyı kendine çeken kütüphanelere yürüyüş mesafesindedir. Ayrıca, Süleymaniye Camii ve Külliyesi, Şehzade Cami, Sultanahmet Camii, Fatih Camii ve Külliyesi, Atıf Efendi Kütüphanesi, Ragıp Paşa Kütüphanesi, Başbakanlık Osmanlı Arşivleri, Kapalıçarşı, Topkapı Sarayı Müzesi ile Ayasofya gibi pek çok tarihi kültür ve sanat merkezi fakültemize komşudur. Fakültemiz civarında Kıztaşı (Markianos Sütunu), Bozdoğan Su Kemeri (Valens Kemeri), Cumhuriyet Döneminin en önemli mimarî yapılarından biri olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Merkez Binası, Amcazade Hüseyin Paşa Medresesi yer almaktadır. Fakültemizin hemen karşısında ise Ayios Polieuktos Manastırının kalıntıları bulunmaktadır.

Fakülte bahçesinde yer alan Osmanlı dönemine ait Haydarhane Mescidi ve Haziresi, Haydarhane Tekkesi, Bekirağa Darülhadisi’nin restorasyon, restitüsyon ve rekonstrüksiyon çalışmaları devam etmektedir. Bu eserlerin yanında Abdullatif Suphi Paşa Konağı ile aynı ada içerisinde yer alan İlahiyat Fakültesi, Haliç kıyıları ile Yenikapı sahilini ve adaları gören bir konumdadır.

FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ BÖLÜMÜ

Bölüm Başkanı: Prof.Dr. Aydın Topaloğlu

Bölüm Başkan Yrd.: Doç.Dr. Yasin Apaydın

Din Eğitimi Anabilim Dalı

• Doç. Dr. Ahmet Koç ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Dr. Öğr. Üyesi Mustafa İsmail Bağdatlı
• Dr. Öğr. Üyesi Nurgül Bulut
• Dr. Öğr. Üyesi Zarife Şeyma Altın
• Arş. Gör. Dr. Sultan Gülşen

Din Felsefesi Anabilim Dalı

• Dr. Aydın Topaloğlu ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Prof. Dr. Recep Alpyağıl
• Dr. Öğr. Üyesi Kayhan Özaykal
• Arş. Gör. Dr. Adem İrmak
• Arş. Gör. Tugay Taşçı

Din Psikolojisi Anabilim Dalı

• Prof. Dr. Mehmet Atalay ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Doç. Dr. Gülüşan Göcen
• Doç. Dr. Hatice Kılınçer
• Doç. Dr. Ümit Horozcu
• Dr. Öğr. Üyesi Saliha Uysal
• Arş. Gör. Ahmet Celalettin Güneş
• Arş. Gör. Esra Öztürk
• Arş. Gör. Eyüp Ensar Öztürk
• Arş. Gör. Merve Zeybel

Din Sosyolojisi Anabilim Dalı

• Prof. Dr. Mustafa Tekin ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Doç.Dr. Birsen Banu Okutan
• Doç.Dr. Fatih Varol
• Dr. Öğr.Üyesi Merve Betül Üçer
• Arş.Gör. Feyza Nur Kaleci

Dinler Tarihi Anabilim Dalı

• Prof. Dr. Hakan Olgun ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Prof. Dr. Şinasi Gündüz
• Doç.Dr. Mahmut Salihoğlu
• Dr. Öğr. Üyesi Bilal Patacı
• Öğr. Gör. Dr. Elif Tokay
• Arş. Gör. Elif Rümeysa Uluçam

Felsefe Tarihi Anabilim Dalı

• Dr. Bayram Ali Çetinkaya ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Dr. Ahmet Erhan Şekerci
• Dr. Muharrem Hafız
• Öğr. Üyesi Zeynep Münteha Kot
• Arş.Gör. Abdullah Denizhan

İslam Felsefesi Anabilim Dalı

• Prof. Dr. Ömer Mahir Alper ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Doç.Dr. Mehmet Fatih Arslan
• Doç.Dr. Sümeyye Parıldar
• Doç.Dr. Veysel Kaya
• Doç.Dr. Yasin Apaydın
• Arş.Gör. Hasan Korkmaz
• Arş.Gör. Sevde Vatan

Mantık Anabilim Dalı

• Prof. Dr. İsmail Latif Hacınebioğlu ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Prof. Dr. İbrahim Çapak
• Arş. Gör. Osman Kurt

İSLAM TARİHİ VE SANATLARI BÖLÜMÜ

Bölüm Başkanı: Prof.Dr. NURETTİN GEMİCİ

Bölüm Başkanı Yrd.:       Doç.Dr. HÜSEYİN SARIKAYA

İslam Tarihi Anabilim Dalı

• Prof. Dr. ADNAN DEMİRCAN ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Prof. Dr. HÜSEYİN HÜSNÜ KOYUNOĞLU
• Prof. Dr. MEHMET MAHFUZ SÖYLEMEZ
• Prof. Dr. NURETTİN GEMİCİ
• Doç. Dr. HALİL İBRAHİM HANÇABAY
• Doç. Dr. HÜSEYİN SARIKAYA
• Doç. Dr. SELAHATTİN BAYRAM
• Dr. Öğr. Üyesi HİLAL LİVAOĞLU MENGÜÇ
• Dr. Öğr. Üyesi MUHAMMET ENES MİDİLLİ
• Dr. Öğr. Üyesi ÜMİT ESKİN

Türk Din Musikisi Anabilim Dalı

• Prof. Dr. FAZLI ARSLAN ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Doç. Dr. MUSTAFA DEMİRCİ
• Doç. Dr. TALHA GÜNAYDIN
• Dr. Öğr. Üyesi EREN KÖKSAL
• Dr. Öğr. Üyesi MUSTAFA TAHİR ÖZTÜRK
• Öğr. Gör. ELİF KURUMEHMET
• Öğr. Gör. EMRE IŞIK
• Arş. Gör. ABDUSSELAM AKBAŞ

Türk İslam Edebiyatı Anabilim Dalı

• Doç. Dr. BÜNYAMİN AYÇİÇEĞİ ( Bölüm Başkanı Yrd. )
• Prof. Dr. ALİ ÖZTÜRK
• Doç.Dr. REYHAN ÇORAK
• Dr. Öğr. Üyesi MUSTAFA ÖZAĞAÇ
• Arş. Gör. AHMET AYDIN
• Arş. Gör.  BETÜL OKATALI

Türk İslam Sanatları Tarihi Anabilim Dalı

• Prof. Dr. SÜLEYMAN BERK ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Prof. Dr. HİLAL KAZAN
• Dr. Öğr. Üyesi FATİH SARIMEŞE
• Arş. Gör. AHMED ZAHİD ÇELEBİ
• Arş. Gör. ESLEM GÜNAYDIN

TEMEL İSLAM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ

Bölüm Başkanı: Prof. Dr. NECMETTİN KIZILKAYA

Bölüm Başkanı Yrd.:       Doç. Dr. SULTAN ŞİMŞEK

Bölüm Başkanı Yrd.:       Doç. Dr. SÜLEYMAN YILDIZ

Arap Dili ve Belagatı Anabilim Dalı

• Prof. Dr. ALİ BULUT ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Prof. Dr. ABDURRAHMAN ÖZDEMİR
• Prof. Dr. ADEM YERİNDE
• Doç.Dr. CEMAL ABDULLAH AYDIN
• Doç.Dr. HATİCE ARSLAN SÖZÜDOĞRU
• Doç.Dr. MUSA ALAK
• Doç.Dr. SULTAN ŞİMŞEK
• Dr. Öğr.Üyesi MUHAMMET GÜNAYDIN
• Öğr. Gör. Dr. ABDULKADER BADLAH
• Öğr. Gör. Dr. MOATH MOUSA VOUSEF ALBOOREENI
• Öğr. Gör. Dr. MUSTAFA YAVUZ
• Öğr. Gör. Dr. YAHYA YILDIRIM
• Öğr. Gör. ABDULAZIM AHMED HASSAN BADRAN
• Öğr. Gör. AHMET AYDIN
• Öğr. Gör. AHMET VEHBİ ÖZSOY
• Öğr. Gör. GAMAL MOHAMED YOUSEF MOHAMED
• Öğr. Gör. HUDA SUBHI MOHAMMAD JAMEL
• Öğr. Gör. IBRAHIM BOUZIDANI
• Öğr. Gör. IBRAHIM ABDULAZIZ ABDULAZIZ
• Öğr. Gör. MUHSİN ÖZALPDEMİR
• Öğr. Gör. RABIAA BADENJKI
• Öğr. Gör. RUBA ALSALEM
• Öğr. Gör. RÜMEYSA ZEYNEP UYLAŞ
• Öğr. Gör. SALAHEDDIN HASSOUN
• Öğr. Gör. ŞÜKRÜ KÜÇÜK
• Öğr. Gör. YAVUZ KAMADAN
• Öğr. Gör. YONOS ALJABARI
• Arş.Gör. ABDULSAMET AYDIN
• Arş.Gör. ALAADDİN GÜNAY
• Arş.Gör. İSRAFİL ŞEN
• Arş.Gör. MUSA SANCAK

Hadis Anabilim Dalı

• Prof. Dr. MUSTAFA ERTÜRK ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Prof. Dr. BEKİR KUZUDİŞLİ
• Prof. Dr. HÜSEYİN HANSU
• Prof. Dr. MUSTAFA KARATAŞ
• Doç.Dr. HAMZA ELBEKRİ
• Doç.Dr. MUSTAFA CELİL ALTUNTAŞ
• Doç.Dr. NİLÜFER KALKAN YORULMAZ
• Doç.Dr. SEYİT ALİ GÜŞEN
• Arş.Gör. MUHAMMET İKBAL ASLAN
• Arş.Gör. RIDVAN TALHA YÜCEDAĞ

İslam Hukuku Anabilim Dalı

• Prof. Dr. SÜLEYMAN KAYA ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Prof. Dr. NECMETTİN KIZILKAYA
• Prof. Dr. ŞÜKRÜ ÖZEN
• Doç.Dr. MERVE ÖZAYKAL
• Dr. Öğr.Üyesi ABDULLAH TIRABZON
• Dr. Öğr.Üyesi BATUHAN BUĞRA AKARTEPE
• Dr. Öğr.Üyesi HATİCE KÜBRA KAHYA
• Arş.Gör.Dr. BAYRAM PEHLİVAN
• Arş.Gör. AHMET FARUK ŞENER
• Arş.Gör. MUHAMMED TAHA KARA
• Arş.Gör. MUHAMMET SELMAN TÜFEKÇİOĞLU
• Arş.Gör. MURAT SARITAŞ
• Arş.Gör. ŞABAN KÜTÜK
• Arş.Gör. ZAHİDE NUR KAYA

İslam Mezhepleri Tarihi Anabilim Dalı

• Prof. Dr. MEHMET DALKILIÇ ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Prof. Dr. HALİL İBRAHİM BULUT
• Doç.Dr. ADEM ARIKAN
• Dr. Öğr.Üyesi TUBA YILDIZ
• Arş.Gör.Dr. FARUK MERGEN
• Arş.Gör. AMİNE ÇELİK AYDIN

Kelam Anabilim Dalı

• Dr. RAMAZAN YILDIRIM ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Doç.Dr. FİKRET SOYAL
• Doç.Dr. RIDVAN ÖZDİNÇ
• Öğr.Üyesi MUHAMMED YUŞA YAŞAR
• Dr. Öğr.Üyesi MUSTAFA CAN
• Dr. Öğr.Üyesi MÜNZİR ŞEYHHASAN
• Arş.Gör.Dr. ALİ FİKRİ YAVUZ
• Arş.Gör. MUHAMMET MAZLUM

Kur’An-I Kerim Okuma ve Kıraat İlmi Anabilim Dalı

• Prof. Dr. ABDULLAH EMİN ÇİMEN ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Doç.Dr. AHMET GÖKDEMİR
• Doç.Dr. SÜLEYMAN YILDIZ
• Dr. Öğr.Üyesi SELİM ÇAKIROĞLU
• Dr. Öğr.Üyesi SÜLEYMAN KABLAN
• Öğr. Gör. Dr. ESRA YILMAZ
• Öğr. Gör. ENES SAKA
• Öğr. Gör. HABİB SALİH EMRE

Tasavvuf Anabilim Dalı

• Prof. Dr. EKREM DEMİRLİ ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Prof. Dr. RAMAZAN MUSLU
• Doç.Dr. DERYA BAŞ
• Doç.Dr. NECDET YILMAZ
• Dr. Öğr.Üyesi OSMAN SACİD ARI
• Arş.Gör.Dr. FEYZA IŞIK GÜLER
• Arş.Gör. FEYZA KETENCİ
• Arş.Gör. ZEHRA BETÜL AKSOY

Tefsir Anabilim Dalı

• Prof. Dr. HİDAYET AYDAR ( Ana Bilim Dalı Bşk. )
• Prof. Dr. BİLAL GÖKKIR
• Prof. Dr. FETHİ AHMET POLAT
• Prof. Dr. NECMETTİN GÖKKIR
• Prof. Dr. YAŞAR DÜZENLİ
• Doç.Dr. MAHMUT AY
• Doç.Dr. MUHAMMED İSA YÜKSEK
• Doç.Dr. MUHAMMED SELMAN ÇALIŞKAN
• Doç.Dr. ŞEVKET KOTAN
• Doç.Dr. ZİYAD RAVAŞDEH
• Dr. Öğr.Üyesi ABDULKERİM SEYDAOĞLU
• Öğr. Gör. Dr. HÜSEYİN AY
• Öğr. Gör. ABDULHALİM KOÇKUZU
• Arş.Gör. FATMA NUR ŞENER
• Arş. Gör. GÜRKAN EYİGÜN

Temel İslam Bilimleri Bölümü

Temel İslam Bilimleri Bölümümüz, alanı içerisindeki konuları İslam’ın temel kaynaklarına dayanarak akademik düzeyde ele alıyor. Tefsir Ana Bilim Dalı, İslam dininin temel kaynağı olan Kur’an-ı Kerim’in tarihini “Kur’an ilimleri” ana başlığı altında toplanabilecek literatürü, Kur’an’ın anlaşılıp yorumlanmasının usul ve metotlarını, tarih boyunca oluşan tefsir birikimini ele alıyor. Hadis Ana Bilim Dalı, İslam dininin temel kaynaklarından biri kabul edilen sünnetin yazılı bilgi ve belgelerini teşkil eden hadis metinlerini, geçirdiği tarihi süreci de dikkate alarak, hadis usulü kuralları çerçevesinde sened, metin ve muhteva açısından tetkik etmekte ve bunların güncel yorumları üzerinde duruyor. İslam Hukuku Ana Bilim Dalı, İslam dininin bireysel ve toplumsal hayata ilişkin hükümlerini, bu hükümler etrafında tarih içinde oluşan hukuki düşünce ve tecrübeyi mukayeseli ve tahlilci bir yaklaşımla ele alıyor. Kişinin Allah’a karşı vecibelerinin ameli yönünün (ibadetler), Müslüman toplumlarda hukukun oluşum ve gelişim sürecinin, doktrin ve uygulama yönüyle hukuki birikim ve geleneğin, dini-hukuki hükümlere ulaşmada izlenen metotların, ibadet ve hukuk alanına ait hükümlerin hikemi ve felsefi temellerin yanı sıra modern hukuk düşüncesi ve bu alana ait temel kavram ve teorilerin tanıtılması hedefliyor. Kelam Ana Bilim Dalı, başlangıçtan günümüze kadar Müslümanlar tarafından ortaya konan ruhani çabaları, bunların Kur’an ve sünnetteki temellerini, tarih içinde evrelerini de dikkate alarak inceliyor. İslam Mezhepleri Tarihi Ana Bilim Dalı, dinin insanlar tarafından anlaşılmasındaki farklılıkların zamanla sistemleşip kurumlaşması sonucu ortaya çıkan ve dinin değişik beşeri yorumları olarak algılanabilecek olan mezheplerin ortaya koyduğu fikirleri bilimsel yöntemlerle araştırmaya, mezhep-din farkının belirlenmesine, bunların doğuş sebeplerini, kurumlaşma safhalarını ve düşüncelerini ilmi metotlarla ortaya koyarak İslam Düşüncesindeki yerlerini tespit etmeye katkıda bulunmayı amaçlıyor. Tasavvuf Ana Bilim Dalı, Tasavvuf tarihi, tarikatlar ve Osmanlı tasavvuf hareketleri hakkında bilgi veriyor. Arap Dili ve Belagatı Anabilim Dalı, Arapçayı dil ve gramer olarak modern bilimsel yöntemlerle öğretmeye çalışıyor. İslam dininin temel kaynaklarını doğrudan anlayabilmek, temel İslam bilimleri ve kültür tarihi alanlarında yazılmış olan klasik ve modern eserleri inceleyebilmek için öncelikle en önemli kaynak dil olan Arapçanın öğrenilmesi; ayrıca bu eserlerdeki kavram ve dil inceliklerinin anlaşılması içinde belagat adı altında toplanan özellikle bu dile ait çeşitli disiplinlerin bilinmesi gerekiyor.

Bölümler ve Ana Bilim Dalları

Fakültemiz bünyesinde gerek lisans gerekse lisansüstü düzeyde Türkçe programların dışında geliştirilmiş olan Arapça ve İngilizce programlar fakültemizin çok kültürlü yapısını taşıyan temel sütunlardır. Bu programlar, bir taraftan öğrencilerimize, Arap ve batı dünyasının entelektüel birikimine aracısız erişim imkânı sağlarken diğer taraftan da dünyanın farklı coğrafyalarından gelen öğrencilere eğitim imkanları sunmaktadır. Fakültemiz bünyesinde eğitim veren lisans düzeyindeki bölümler şunlardır: İlahiyat Lisans Programı (%30 Arapça), İngilizce İlahiyat Programı, Arapça İlahiyat Programı, Uluslararası İlahiyat Programı ve İLİTAM Programı.

Fakültemiz bünyesinde, eğitim-öğretim faaliyetlerine devam eden üç bölüm ve bu bölümlere bağlı yirmi ana bilim dalı bulunmaktadır. Bunlar şu şekildedir:

1. Temel İslam Bilimleri Bölümü
   • Arap Dili ve Belagati Ana Bilim Dalı
   • Hadis Ana Bilim Dalı
   • İslam Hukuku Ana Bilim Dalı
   • İslam Mezhepleri Tarihi Ana Bilim Dalı
   • Kelam Ana Bilim Dalı
   • Kur’an-ı Kerim Okuma ve Kıraat İlmi Ana Bilim Dalı
   • Tasavvuf Ana Bilim Dalı
   • Tefsir Ana Bilim Dalı
2. Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü
   • Din Eğitimi Ana Bilim Dalı
   • Din Felsefesi Ana Bilim Dalı
   • Din Psikolojisi Ana Bilim Dalı
   • Din Sosyolojisi Ana Bilim Dalı
   • Dinler Tarihi Ana Bilim Dalı
   • Felsefe Tarihi Ana Bilim Dalı
   • İslam Felsefesi Ana Bilim Dalı
   • Mantık Ana Bilim Dalı
3. İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü
   • İslam Tarihi Ana Bilim Dalı
   • Türk Din Musikisi Ana Bilim Dalı
   • Türk İslam Edebiyatı Ana Bilim Dalı
   • Türk İslam Sanatları Tarihi Ana Bilim Dalı

Lisansüstü Programlar

İlahiyat fakültesi bünyesinde yer alan Temel İslam Bilimleri, Felsefe ve Din Bilimleri, İslam Tarihi ve Sanatları bölümleri ve bunların altında yer alan anabilim dalları çerçevesinde lisansüstü eğitimlerini devam ettirmektedir. Bunların yanı sıra İslam İktisadı ve Finansı, Manevi Danışmanlık ve Rehberlik, Din Hizmetlerinde İletişim ve İrşad, Erken Çocuklukta Ahlak ve Değerler Eğitimi programlarında da lisansüstü eğitimler verilmektedir.

İlahiyat Fakültesinin Öne Çıkan Nitelikleri

Ahlaki erdemler konusunda topluma rehberlik edebilecek donanıma sahip ilahiyatçılar yetiştirmeyi ve bu amaç doğrultusunda bilimsel araştırmalar yapmayı kendisine misyon edinen İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, emsalleri içerisinde çok sayıda avantaj ve ayrıcalığı bünyesinde barındıran bir fakültedir. Güçlü öğretim kadrosu, öğrenci kalitesi, program çeşitliliği ve şehir içerisindeki konumu fakültemizin öne çıkan özellikleridir.

Nitelikli ve Güçlü Akademik Kadro

Fakültemizin en önemli avantajlarından birisi akademik kadrosunun kalitesi ve zenginliğidir. Öyle ki her anabilim dalında ülkemizin birbirinden seçkin akademisyenleri görev yapmaktadır. Fakültemizin akademik kadro planlaması yapılırken bu konuya dikkat edilmiştir. Alanında çok güçlü hocalarımız da bu seçkin kadroda yer almayı tercih etmişlerdir. Böylelikle fakültemiz eşine az rastlanır dev bir akademisyen kadrosuna kavuşmuştur. Fakültemizi tercih ederek burada okumaya hak kazanan öğrencilerimiz, tıpkı bu seçkin kadro ile hayata hazırlanan mezunlarımız gibi, üniversitelerimiz başta olmak üzere pek çok alanda katma değer üreteceklerdir.

Nitelikli Öğrenci

Fakültemiz, üniversite tercih kılavuzlarındaki farklı programlarıyla en yüksek dilimden öğrenci alan ilahiyat fakülteleri içerisinde ilk sıralarda yer almaktadır. Ülkemizin en seçkin öğrencilerinin fakültemizi tercih ediyor olması, buradaki eğitim ortamının sağladığı verimin de en üst düzeye çıkmasını beraberinde getirmektedir. Bu sayede fakültemizi tercih eden öğrenciler, öğrenme ve akademik gelişme hedeflerini en üst düzeyde gerçekleştirebilmektedir.

Nitelikli Eğitim Öğretim

Fakültemizin üçüncü avantajı ise ülkemizin en büyük ilahiyat fakültelerinden birisi olması hasebiyle bünyesinde çeşitli programların yer almasıdır. Fakültemizde Lisans düzeyinde (%30 Arapça) İlahiyat programının yanı sıra, İngilizce İlahiyat, Arapça İlahiyat, Uluslararası İlahiyat programları da yer almaktadır. Arapça ve İngilizce hazırlık programlarımız güçlü misafir öğretim elemanlarının da desteğiyle oldukça başarılı bir şekilde yürütülmektedir. Lisansüstü düzeyde her branşta Türkçe yüksek lisans ve doktora programları devam etmektedir. Önümüzdeki kısa ve orta vadede ise İngilizce ve Arapça lisansüstü programlarının yanı sıra Manevi Danışmanlık ve Rehberlik başta olmak üzere çeşitli alanlarda tezli-tezsiz yüksek lisans programlarının açılması hedeflenmektedir. Zira akademik kadromuzun zenginliği alandaki ihtiyaçlara göre bizlere birbirinden yararlı yeni programlar açmak konusunda motivasyon kaynağı olmaktadır.

Eşsiz Konum

Öğrencilerimizin İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesini tercih listesinin başına yazmasını gerekli kılan bir diğer avantaj ise fakültemizin İstanbul’daki ilim, kültür ve sanat merkezlerine çok yakın bir konumda yer almasıdır. Konumunun sağladığı bu imkanlardan gerek hocalarımız gerekse öğrencilerimiz kolayca istifade edebilmektedir. Öte yandan selatin camilerinin yanı başımızda olması, fakültemizin manevi atmosferini güçlendirmektedir.

Öğrenci kulüpleri, fakültemiz öğrencilerinin önemli faaliyet alanlarından birisidir. Danışman hocaların rehberliğinde kurulan kulüpler aracılığıyla öğrencilerimiz, konferans salonu başta olmak üzere diğer alanlarda bilimsel, sosyal, sanatsal, edebi ve kültürel faaliyetleri özgürce yürütebilmektedir. Kulüplerimiz;

• Aksa Çalışmaları Kulübü
• Arapça İlahiyat Kulübü
• Bilgi ve Değerler Kulübü
• Daru’l-Fünun İlahiyat Kulübü
• Değerler Kulübü
• Dersaadet Kulübü
• Fikir ve Aksiyon Kulübü
• Genç İyiler Kulübü
• Gençlik ve Sosyallik Kulübü
• İSAR Öğrenci Topluluğu Kulübü
• İlim ve Düşünce Kulübü
• İrfan Kulübü
• Kültür ve Edebiyat Kulübü
• İslam Sanatları ve Tarihi Kulübü
• MEDAR Kulübü
• Muhataplar Kulübü
• Mukaddes Mekanları Tanıtma Kulübü
• Siyer Araştırmaları Kulübü
• Tasavvuf Kültürü Kulübü
• The Young Muslims Society
• Uluslararası İlahiyat Kulübü
• Yeni Nesil Öğrenci Topluluğu

• Fakültemiz öğretim elemanları tarafından birçok ulusal ve uluslararası proje yürütülmektedir. Bunlardan bazıları aşağıda belirtilmiştir.

  Fıkıh, İnsan Onuru ve Beden (TÜBİTAK) (Yürütücü: Dr. Öğr. Üyesi Merve ÖZAYKAL)

  Modernleşmenin Gölgesinde Osmanlı Hukuk Reformları: 19. Yüzyıl Şirketler Hukuku Düzenlemeleri (TÜBİTAK) (Yürütücü: Prof. Dr. Necmettin Kızılkaya)

  Sosyokültürel, Tarihi Ve Dini Boyutlarıyla Sultantepe Özbekler Tekkesi (TÜBİTAK) (Yürütücü: Dr. Öğr. Üyesi Osman Sacid Arı)

  Women in Waqf: Looking Down the Memory Lane of the Muslim History in Designing a Better Future (Yürütücü: Dr. Öğr. Üyesi Hatice Kübra Kahya)

  “Osmanlı Aile Vakıflarını Yeniden Okumak: Vâkıfın Şartları, Lehdârlar ve Hukuki Bağlam” / Yürütücü: Prof. Dr. Süleyman Kaya / Araştırmacılar: Dr. Öğr. Üyesi Hatice Kübra Kahya vd. / 2023-2025

  “Klasik Dönem İslam Dünyasında Bilginin Yayılımı: Rihleler” / Yürütücü: Prof. Dr. Bekir Kuzudişli / Araştırmacılar: Doç. Dr. Seyit Ali Güşen, Doç. Dr. Nilüfer Kalkan Yorulmaz vd

  “İstanbul’da Misyar Evliliği: Artışını ve Yayılmasını Keşfetmek/İstanbul’da Misyar Evliliği: Din, Kültür ve Göçün Kesişimi Üzerine Bir Araştırma” / Araştırmacılar: Doç. Dr. Gülüşan Göcen vd. / 2023-2025

  “Tanzimat ve II. Meşrutiyet Arasında Türkçe İlk Doğal Teoloji Eserleri ve Modern Ateizm Eleştirilerine Olası Katkıları” / Yürütücü: Prof. Dr. Recep Alpyağıl / Araştırmacılar: Arş. Gör. Dr. Adem İrmak, Arş. Gör. Tugay Taşçı vd. / 2024-2026

İkili Akademik Anlaşmalar

Disiplinler arası çalışmaların önemine inanan fakültemiz ulusal ve uluslararası ilahiyat fakülteleriyle iletişim halindedir. Fakültemiz Malezya, Avusturya, ABD, Almanya, Pakistan, İspanya, Çek Cumhuriyeti, Litvanya, Hollanda, İngiltere, Yunanistan ve Polonya’daki bazı üniversitelerin ilgili bölümleriyle gerek öğrenci gerekse öğretim üyesi düzeyinde değişim programı yapmaktadır. İlahiyat fakültelerinde verilen Arapça yoğunluklu hazırlık sınıfı eğitimi için Arap ülkelerindeki üniversitelerden Arap dili öğretimi konusunda uzmanlaşmış öğretim elemanları istihdam edilmektedir. Fakültemiz coğrafi ve kültürel konumu itibariyle dünya üniversitelerinden pek çok akademisyen için ilgi çekici olup uluslararası akademik etkinliklerde tercih edilen bir yüksek eğitim kurumu haline gelmektedir.

1. Erasmus+ Programı İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 2005-2006 akademik yılından bu yana Erasmus programı kapsamında lisans ve lisansüstü düzeylerde öğrenci ve öğretim elemanı değişimi gerçekleştirmektedir. Program çerçevesinde fakültemiz, hâlihazırda Almanya, Belçika, Hollanda, Polonya, Macaristan, Avusturya ve Çek Cumhuriyeti’nden pek çok üniversite ile ikili anlaşmalara sahiptir. Yıldan yıla bu anlaşmalara yenileri eklenerek aktif bir şekilde Erasmus hareketliliği sağlanmaktadır. Fakültemiz her yıl Tübingen, Osnabrück, Göttingen, Johann Wolfgang Goethe, Münster, Leuven, Radboud, Jagiellonian, Karoly Gaspar, Viyana, West Bohemia ve Pardubice gibi Avrupa’nın önemli üniversitelerine öğrenci göndermekte veya gelen öğrencileri kabul etmektedir. Eğitimde kalitenin artırılmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunmayı amaçlayan Erasmus programı, lisans ve lisansüstü öğrencilere yönelik yurtdışı eğitim ve staj imkanlarına ek olarak öğretim üyelerine ders verme ve eğitim alma fırsatı da sunmaktadır.

2018-2021 yılları arasında 18 öğrencimiz Almanya (Tübingen, Goethe, Osnabrück), Belçika (Leuven), Macaristan (Karoly Gaspar) ve Avusturya (Wien, KPH Wien)’ya değişim öğrencisi olarak gitmiştir. Bu ülkelerin dışında Hollanda (Radboud), Polonya (Jagiellonsk) ve Çek Cumhuriyeti (West Bohemia ve Pardubice) üniversiteleri ile de anlaşmalarımız bulunmaktadır. İlgili tarihler arasında fakültemize Erasmus öğrenim hareketliliği ile öğrenci olarak gelen 6 kişi bulunmaktadır (3 Münster, 1 Tübingen, 2 West Bohemia). Ayrıca 1 öğrencimiz staj hareketliliği ile İngiltere’ye gitmiştir.

2021-2023 yılları arasında 13 öğrencimiz Almanya (Tubingen, Goethe, Munster), Belçika (Leuven) üniversitelerine değişim öğrencisi olarak, 1 hocamız da Almanya / Osnabrück’e ders verme hareketliliği için gitmişlerdir. İlgili tarihler arasında Erasmus hareketliliği çerçevesinde anlaşmamızın olduğu üç üniversiteden (Pardubice, Leuven, West Bohemia) üniversitemizde 3 öğrenci eğitim görmüştür. Bunun yanı sıra fakültemiz Tunus / Zeytune Üniversitesi ve Özbekistan Uluslararası İslam Akademisi ile eğitim alma ve ders verme hareketliliği kapsamında KA107 anlaşması yapmıştır. Bu anlaşma doğrultusunda 2 öğrencimiz Tunus’ta eğitim görmüştür. Aynı anlaşmaya bağlı olarak Zeytune Üniversitesinden 1 öğrenci eğitim hareketliliği, 1 hoca ders verme hareketliliği, 4 idari personel eğitim alma hareketliliği kapsamında fakültemizde bulunmuşlar, fakültemizden ise 2 hoca ders vermek üzere, 4 personel de eğitim alma hareketliliği için Tunus’u ziyaret etmişlerdir. Aynı bağlamda Özbekistan’a 1 hocamız ders verme hareketliliği için gitmiş, Özbekistan’dan 1 hoca da fakültemizde ders vermiştir.

2024 yılında Bosna’dan Erasmus KA107 kapsamında bir öğrenci fakültemizde bir dönem eğitim görmüştür. Yine 2024 yılında KA135 kapsamında hocalarımız Esra Yılmaz ve Tuba Yıldız personel ders verme hareketliliğine katılmışlardır. 2025 yılında da Nilüfer Kalkan Yorulmaz ve Sümeyye Parıldar hocalarımız aynı kapsamda Erasmus programından yararlanmışlardır. 2025-2026 eğitim döneminde ise KA107 kapsamında iki öğrencimizi Saraybosna İslam Üniversitesine eğitim almaları için göndereceğiz.

1. Farabi Değişim Programı Farabi Değişim Programı, üniversite ve yüksek teknoloji enstitüleri bünyesinde, ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim-öğretim yapan yükseköğretim kurumları arasında faaliyet gösteren bir öğrenci ve öğretim üyesi değişim programıdır. Farabi Değişim Programı, öğrenci veya öğretim üyelerinin bir veya iki yarıyıl süresince kendi kurumlarının dışında bir yükseköğretim kurumunda eğitim ve öğretim faaliyetlerine devam etmelerini amaçlamaktadır. Fakültemiz Farabi Değişim Programı çerçevesinde öğrenci kabul etmektedir. İstanbul Üniversitesinin bu program çerçevesinde anlaşmasının olduğu yaklaşık 70 üniversite bulunmaktadır.
2. Mevlana Programı Mevlâna Değişim Programı, yurt içinde eğitim veren yükseköğretim kurumları ile yurtdışında eğitim veren yükseköğretim kurumları arasında öğrenci ve öğretim elemanı değişimini gerçekleştirmeyi amaçlayan bir programdır. 23 Ağustos 2011 tarih ve 28034 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile birlikte yurt dışındaki yükseköğretim kurumları ile ülkemizdeki yükseköğretim kurumları arasında öğrenci ve öğretim elemanı değişiminin önü açılmıştır. Değişim programına katılmak isteyen öğrenciler en az bir en fazla iki yarıyıl eğitim için; öğretim elemanları ise en az 1 hafta en fazla 3 ay süreyle dünyadaki yükseköğretim kurumlarında ders vermek üzere programdan faydalanabilirler. Benzer şekilde dünyanın bütün bölgelerinden de öğrenci ve öğretim elemanları Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarına program kapsamında gelerek eğitim-öğretim faaliyetlerine katılabilirler.

İlahiyat Fakültesi 2015-2020 yılları arasında, İstanbul Üniversitesi’nin başka bir yükseköğretim kurumu ile mevcut bulunan 39 anlaşmasının 6’sından yararlanarak öğrenci/öğretim üyesi hareketliliği yürütmüştür. Bu kapsamda İlahiyat Fakültesi’nden bir başka kuruma giden öğrenci sayısı 16, öğretim üyesi sayısı ise 2’dir. Fakülte olarak anlaşmamız bulunan kurumlardan öğrenim görmek üzere gelen öğrenci sayısı 9 iken, ders vermek üzere gelen öğretim üyesi sayısı 6’dır.

• Adres: İskenderpaşa Mah. Kavalalı Sok. No:1 Fatih İSTANBUL

  Telefon: +90 2124400000

  Dahili: 26705

  E-Posta: ilahiyat@istanbul.edu.tr